Τα χρώματα που δεν είδε η Περσεφόνη | 2010 - 2014

Για πρώτη φορά μετά απο πολλά χρόνια, επισκέφθηκα το μουσείο της πόλης μας με έναν φίλο μου που τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στο εξωτερικό. Ένας απο τους 6 στενούς φίλους μου, που εγκατέλειψαν την Ιεράπετρα και την Ελλάδα, για ιδανικότερες συνθήκες ζωής και εργασίας. Περνώντας σχεδόν αδιάφορα, τα διάφορα εκθέματα, εκεί απέναντι απο το άγαλμα της Περσεφόνης, σταθήκαμε για περίπου 1 λεπτό αμίλητοι. Ήταν ίσως η πρώτη φορά, που είχαμε μείνει τόσο διάστημα αμίλητοι όσο καιρό είμαστε φίλοι, χωρίς να μιλήσουμε περι ανέμων και υδάτων, για σαχλαμάρες, ή το τι κάναμε το προηγούμενο βράδυ.  Μια άβολη και πρωτότυπη σιωπή, δυσανάλογη της σοβαρότητας μας, και της στιγμής, μιας και μια κλασσική αργοπορημένη συνάντηση μας οδήγησε μέσα στο μουσείο ''για κανένα πεντάλεπτο'' μέχρι να έρθει ο άλλος φίλος μας και να πάμε για καφέ.

Ήταν η ίδια σιωπή που πέφτει σε ανάλογες συζητήσεις όταν το θέμα πάει στην Ιεράπετρα. Μικρή σιωπή, μέχρι να μιλήσει κάποιος άλλος και να αλλάξει θέμα. Έντονη αλλα τόσο περίπλοκη που πρέπει να έχεις την κατάλληλη διάθεση για να την διαχειριστείς, και τους κατάλληλους για να την αναλύσεις.

Πριν 4 περίπου χρόνια μου έγινε η πρόταση να συμμετάσχω στο ψηφοδέλτιο που επικράτησε τελικώς στις εκλογές. Παρά τις βασικές διαφωνίες μου στην συμμετοχή προσώπων της συντηρητικής αντίληψης, συμφώνησα στην λογική ότι πρώτη φορά συνυπήρχαν άνθρωποι με διαφορές, και αυτό κέντρισε το ενδιαφέρον μου. Μου φάνηκε σπουδαίο που θα συμμετείχα στον ίδιο συνδυασμό με ανθρώπους που δεν συμφωνώ αλλα αγαπάμε την ίδια πόλη.  Μάλιστα δέχτηκα να συμμετέχω σε έναν νέο θεσμό του Καλλικράτη (Δημοτική Κοινότητα) πολλά υποσχόμενο, ο οποίος έδινε όπως έλεγαν τότε πολλά περιθώρια δημιουργίας στην πόλη μας. Σήμερα αισθάνομαι την ανάγκη, αν και ήμουν ο τελευταίος τροχός της αμάξης, να κάνω έναν απολογισμό... 

Όπως και σε άλλες συμμετοχικές μου περιπέτειες,  μάλλον πάλι το λάθος μου είναι ότι πήρα τον ρόλο μου στα σοβαρά. Έτσι λοιπόν αισθανόμενος το βάρος των σταυρών άρχισα να ψάχνω σε άλλες πόλεις, να κάνω προτάσεις, και να τις δημοσιοποιώ. Μερικές απο αυτές :

•  Ίδρυση κέντρου Αγροτικής Τεχνολογίας & Έρευνας (Μέχρι τα Χανιά φτάσαμε για να μελετήσουμε ανάλογο ινστιτούτο),
•  Σύσταση Φορέα Διαχείρισης, Αξιοποίησης, Προβολής της Νήσου Χρυσή καθώς και έλεγχος της επιχειρηματικής παρουσίας στο νησί
•  Κοινοποίηση των οικονομικών στοιχείων και μια ασφαλέστερη διαχείριση των Κυρβείων
•  Προτάσεις για αξιοποίηση πάνω στα υπάρχοντα δημοτικά ακίνητα
•  Ίδρυση πρότυπου καταφυγίου Ζώων και εγκατάσταση ειδικών υποδομών καθαριότητας στην πόλη
• Μελέτη και σύστημα διαδικτυακής καταγραφής της Αγροτικής Οδοποιίας και των προβλημάτων της
•  Κατασκευή χώρου ελλιμενισμού (μαρίνας) ιστιοπλοϊκών και πλοίων αναψυχής με αναδιαμόρφωση του έργου της ''Ναυμαχίας'' και επέκταση λιμενικών υποδομών στον χώρο της παραλίας.
• Διαμόρφωση Ανοιχτού Παραλιακού Γυμναστηρίου και βοηθητικών χώρων και κατάθεση συγκεκριμένης πρότασης
•  Ένταξη συγκεκριμένων πεζοδρομήσεων στο ΣΧΟΑΑΠ
• Αναβάθμιση παρεχόμενων διαδικτυακών υπηρεσιών του Δήμου και εισαγωγή του στην εποχή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης
• Διαμόρφωση της υπαίθριας σκακιέρας κ.α

Και άλλα πολλά, λιγότερο ή το ίδιο σημαντικά, τα οποία φυσικά υπάρχουν στις Ημερήσιες Διατάξεις. Μετά απο λίγο χρονικό διάστημα κατάλαβα πως ο ρόλος μου μάλλον διακοσμητικός ήταν παρα λειτουργικός. Τίποτα απο αυτά που πρότεινα και προώθησα δεν συζητήθηκαν ποτέ και κανείς ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε, συμφώνησε ή διαφώνησε με αυτά που πρότεινα ! Οι προτάσεις μου παρά την ανησυχία μου ουδέποτε μεταφέρθηκαν στο Δημοτικό Συμβούλιο, και ουσιαστικά η Δημοτική Κοινότητα αποτέλεσε ένα Group Therapy χαμένων προσδοκιών.  Έτσι λοιπόν, αντί να ασχοληθώ με τις προτάσεις άλλων ή τις δικές μου, για τέσσερα χρόνια μιλούσαμε σχεδόν αποκλειστικά για ταφοπέδια (ήταν στην δικαιοδοσία του συμβουλίου) και προεγκρίσεις καταστημάτων. Ουσιαστικά λοιπόν σας ομολογώ πως ΔΕΝ ΈΚΑΝΑ ΤΙΠΟΤΑ. Η συμβολή μου στο συμβούλιο ήταν ΜΗΔΕΝΙΚΗ. Και για αυτό ζητάω ταπεινά συγνώμη απο όσους με ψήφισαν. Έκανα ότι μπορούσα σε ένα όχημα που του έλειπε ο κινητήρας. Ο νόμος μας περιόριζε στην συμβουλευτική δραστηριότητα και πέραν αυτού δεν έγινε καμία ενέργεια για προώθηση ή έστω μεταφορά των αιτημάτων μας.  Και όταν πήγα να κάνω αυτοβούλως τις ενέργειες που έπρεπε, για κάποιο λόγο ήρθα αντιμέτωπος με την ανία και την δυσκινησία των υπαλλήλων, την απογοήτευση των Δημοτικών Συμβούλων και την ηττοπάθεια του περιβάλλοντα μου χώρου. Άρχισα να νιώθω ασφυξία σε έναν χώρο που δεν μου έδινε την δυνατότητα να εκταμιεύσω την θετική μου ενέργεια και τις δεκάδες προτάσεις που έμειναν τελικώς στον υπολογιστή μου. Βέβαια μετά τα γεγονότα με το Νοσοκομείο και το ΑΤΕΙ, δεν υπήρχαν διαθέσιμα αυτιά για καμία πρόταση. Μηδέν απο μηδέν, μηδέν. 

Ένιωσα μάταια ακόμα και όταν πρότεινα, και διοργανώσαμε, το μεγάλο Βραδινό Συλαλλητήριο, μιας και η ανθρώπινη μετοχή μου όπως και πολλών άλλων έπεσε θύμα μικροπολιτικών συμφερόντων. Η μόνη δύναμη που προσπάθησε ειλικρινώς να φέρει την αλλαγή ήταν και θα είναι για μένα, οι Φοιτητές της Ιεράπετρας και οι Καθηγητές τους. Ούτε Επιτροπή Αγώνα, ούτε Δήμος, ούτε αντιπολίτευση. Με συγχωρείτε, χάσατε, γιατί διασπείρατε τις έριδες και το μίσος την εποχή που η Ιεράπετρα ήθελε ενότητα. 

Θεώρησα δε πως αυτή η άποψη θα ήταν ηθικό να δημοσιευθεί μετά τις εκλογές, ωστε να μην δημιουργηθούν λάθος συμπεράσματα.

Δεν μίλησα, γιατί η αλήθεια είναι δεν το είχα ανάγκη. Στην αντίπερα όχθη, ήμουν και είμαι τόσο απορροφημένος με εκείνη την απίστευτη Ιεράπετρα που πράττει, που σχεδόν ξέχασα και έμαθα να αγνοώ εκ συνήθειας εκείνη που έχει μάθει μόνο να μιλάει ή να παίζει παιχνίδια. Με τον καιρό κατάλαβα πως τελικά δεν ήταν προσωπικό συναίσθημα. Γιατί όταν σταμάτησα να μιλάω, ένιωσα για πρώτη φορά πλειοψηφικός.

Το πρόβλημα είναι φυσικά στην νοοτροπία μας. Έχουμε να παλέψουμε θεριά τα οποία τράφηκαν με συντηρητικές ιδεολογίες σε μια αγροτική κοινωνία εδώ και δεκαετίες. Ας ανοίξουμε τα μάτια μας...  το πιο αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό της πόλης την εγκαταλείπει. Και αυτοί που μένουν έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν πως δεν πάει άλλο. Η πόλη έχει παραδοθεί σε μια κατάσταση, που έχει συνδυάσει την συντηρητικότητα με την κακογουστιά και την προχειρότητα με την έλλειψη σχεδίου. Ένα ποσοστό του κόσμου, απογοητευμένο και συμβιβασμένο, όσο περνούν τα χρόνια και αναλογιζόμενο την κατάσταση που βρίσκεται, σχεδόν μισεί αυτούς που τα καταφέρνουν (ή αποδεικνύονται καλύτεροι απο τον μέσο όρο) και προτιμάει την προχειρότητα του γνωστού, απο την ιδιοφυία αυτού που προσπαθεί συνεχώς. Τραγική μετάλλαξη ή κατάληξη ενός κοινωνικού μέρους, που έμεινε πίσω λόγω υποτίμησης και έλλειψης παιδείας. Με λίγα λόγια, η φτωχή πολιτική εκπροσώπηση των τελευταίων ετών, αλλα και η κακοδιαχείριση της ευρύτερης περιοχής, νιώθω πως πέρασε σαν ενέσιμη νοοτροπία και στο ίδιο μας το DNA ! Συνέβαλε στην παιδεία μας ! Αυτή είναι η Ιεράπετρα μας δηλαδή ; Μια πόλη που γίνεται ολοένα και λιγότερο προοδευτική, την ίδια ώρα που η νεολαία της καταναλώνει τόνους καφέ και ποτού, ενώ απαξιεί (και με το δίκιο της) να προτείνει το παραμικρό ; 

Εγώ λέω πως υπάρχει μια Ιεράπετρα, η οποία παραμένει σιωπηλή. Που είναι τόσο προοδευτική όσο δεν φαντάζεστε. Που μεγαλώνει τα παιδιά της με όραμα, και επιχειρεί σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο με αισθητικό προσανατολισμό και αξιοπρέπεια. Όμως αυτή η Ιεράπετρα για να ενεργοποιηθεί ή να επαναπατριστεί, χρειάζεται να πιστέψει σε κάτι.  Οι περισσότεροι απο αυτούς αποφάσισαν, και παραμένουν εδώ... και αυτό δεν σημαίνει πως φύτεψαν  ένα καρποφόρο δέντρο στον παράδεισο... Άλλα ένα καχεκτικό φυτό σε μια άνυδρη περιοχή, που όμως για ρίζες του έχει εμάς. Και αυτό πρέπει να το σεβαστούμε. Θέλει κότσια για να δραστηριοποιηθείς πια στην Ιεράπετρα.

Θέλει κότσια, γιατί η πολιτικοποίηση τρώει ζωντανές τις ευκαιρίες του τόπου, ένα ποσοστό της επιχειρηματικής παρουσίας κοιτάει καθαρά την τσέπη του, χωρίς να συμμετέχει σε κοινωνικές δραστηριότητες ή εκδηλώσεις που διαφημίζουν την πόλη (την ίδια στιγμή που δεν αναβαθμίζεται αισθητικά ούτε η ίδια), και απο άποψη προβολής, brand name, τουριστικής νοοτροπίας, αλλα και οργάνωσης της γνώσης και του ανθρώπινου δυναμικού, είμαστε στην χειρότερη περίοδο της Ιστορίας μας. Με λίγα λόγια δεν φταίνει μόνο οι ''άρχοντες'' αλλα και εμείς. Κυρίως εμείς.

Και δεν αρκούν οι μικρές ανάσες πολιτισμού. Χρειαζόμαστε αλλαγή. Όταν επιβραβεύουμε την μετριότητα στην διοργάνωση, επαναλαμβάνω στην κατάσταση που είναι η Ιεράπετρα, είμαστε συμμέτοχοι στην πορεία των πραγμάτων γιατί καθιστάμε με την επιβράβευση μας... το μέτρο στο ιδανικό !  Έτσι λοιπόν όταν επιβραβεύουμε π.χ τα Κύρβεια, ή την τάδε εκδήλωση ή θεσμό, έχουμε συνηθίσει να αξιολογούμε κάτι με το αν περάσαμε καλά και όχι αν κατα τα άλλα επικρατεί ένας οργανωτικός μεσαίωνας. Είμαστε το ευχαριστημένο χρυσόψαρο στην γυάλα, με πράγματα για να τα βλέπουμε και να αναλώνονται μόνο απο εμάς. Ποια αλήθεια όμως η άποψη του κακόμοιρου επισκέπτη για τις οργανωτικές ή πολιτιστικές υποδομές στην πόλη μας ; Δεν μπορούμε λοιπον να λέμε 'εντάξει μωρέ' καλά πήγε το καλοκαίρι ή οι κατα καιρούς δημοτικές εκδηλώσεις... Αλλα να μπούμε επιτέλους σε μια λογική εξέλιξης των δομών της πόλης και να μπορούμε να ξεχωρίσουμε το μέτριο, το άσχημο, και  αυτό που δεν ταιριάζει με την εικόνα που θέλουμε να έχει η Ιεράπετρα, όταν θα έρθουν τα παιδιά μας στον κόσμο. Δίκαια θα ρωτήσει κάποιος : Θα είμαστε μουρτζούφληδες δηλαδή, και θα μας φταίνε όλα ; Προφανώς όχι. Αξιέπαινη η προσπάθεια, αλλα εδώ θέλουμε πλάνο... Μπορούμε βέβαια να πάμε να μείνουμε στο Ηράκλειο ή στο Ρέθυμνο. Γλιτώνουμε και τον κόπο ! Τέλοσπάντων αυτό το κείμενο απευθύνεται σε αυτούς που θα μείνουν εδώ.

Ανεξάρτητα απο δημοτικές αρχές και διοικητικά συμβούλια πρέπει να αποκτήσει επιτέλους η πόλη ξανά την πολιτιστική ψυχή της. Και φυσικά μέσα απο αυτή την διαδικασία πρέπει να επαναπατρίσουμε την ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ μας ! Βαρέλια και ξύλινες πλατφόρμες δεν τιμάνε καμία διοργάνωση. Οι διοργανώσεις που φέρουν το όνομα της Ιεράπετρας θα πρέπει να είναι αντάξιες της.

Σιγά σιγά βέβαια καταλαβαίνω πως όχι απλά μιλάμε για μια άλλη Ιεράπετρα, αλλα πως είμαστε και μια άλλη Ιεράπετρα. Δεν μπορώ να διανοηθώ πως η λάβα της συντηρητικότητας και των καλλιεργητών νοοτροπίας, μπορούν να συνυπάρξουν με την γενιά που επέστρεψε σε αυτήν, αλλα ομολογώ πως κουράστηκα να το ψάχνω.

Στις μεγάλες διεκδικήσεις για τον τόπο χάσαμε και την τελευταία συνοχή που είχαμε. Παράξενο γιατί κοινωνιολογικά στα μεγάλα προβλήματα οι κοινωνίες γίνονται γροθιά. Υπάρχουν ευτυχώς και εκείνοι που δεν πολεμάνε λυσσασμένα, ούτε οχυρώνονται, ούτε διαλέγουν όπλα. Δεν επιλέγουν τον κανιβαλισμό, τον λαϊκισμό ή την αριστερίστικη πειθαρχεία αλλα προτιμούν να πολεμάνε με ιδέες. Δεν ξέρω που θα φτάσουν οι άναρθρες κραυγές, οι δανεικές γραβάτες, τα ψέματα, και οι τζογαδόροι του λαϊκισμού. Ξέρω όμως ένα πράγμα... η σιωπηλή Ιεράπετρα, παρακολουθεί, εργάζεται και ορκίζεται στην γροθιά των ονείρων της.

Γιατί πάνω απο τις νοοτροπίες και την παιδεία, υπάρχει η αδιάψευστη και ακούραστη ικανότητα εκείνων που μιλάνε με πράξεις και όχι συνομωσίες απραγίας και κριτικής.  

Εννοείται πως θα είμαι πάντα ανοιχτός για στήριξη οποιασδήποτε ενέργειας της νέας δημοτικής αρχής, ή οποιουδήποτε άλλου, που θα εμφανίσει ξανά την Ιεράπετρα στο χάρτη. Τους εύχομαι καλή επιτυχία, και ελπίζω ειλικρινά να τα καταφέρουν !

Ήταν προσωπική μου απόφαση να μην μετέχω ως υποψήφιος σε αυτοδιοικητικές ή άλλου τύπου εκλογές, και να προσφέρω τον χρόνο που θα έδινα, αποκλειστικά στην εθελοντική δράση. Προς το παρόν τα πινέλα, μου ταιριάζουν καλύτερα. 

Θα τα πούμε.

Γιώργος Μπαλοθιάρης